Routes lopen is heel veel leuker dan gewoon los wandelen. Iemand die er verstand van heeft alles al voor je uitgezocht en meestal hebben ze stickers geplakt of paaltjes neergezet zodat jij je alleen hoeft te concentreren op het diepgaande gesprek met je wandelmaatje en de omgeving.

Succes gegarandeerd.

Ik vond een wandeling op het Landgoed van de Keukenhof op de mooiste routes.nl, een website waar je losse routes kunt kopen voor 2,50 euro. Niet iedereen wil betalen voor een route en daarom is het niet zo druk. Dat is een voordeel.

“Landgoed Keukenhof is een wandeling met een aantal totaal verschillende gezichten. Natuur, kunst, historie en uitdagende eenmanspaadjes… alles komt aan bod.”

Een afwisselende wandeling dus. Nog een voordeel.

Vriendin E. en ik reden naar Lisse waar we gratis konden parkeren bij het voormalig treinstation wat inmiddels is omgebouwd tot lunchroom het Tussenstation. De route had ik uitgeprint, er waren helaas geen stickers of paaltjes en dus werd er een beroep gedaan op mijn kaart-lees-talent.

Voor noodsituaties had ik ook de coördinaten in GPS app gezet, verdwalen was uitgesloten.

We begonnen op een smal paadje met gras hoger dan onze schouders en her en der en mooie doorkijkjes. Onderweg vonden we een half dood vogeltje, maar ja de dierenambulance bel je niet in het wild. We lieten hem aan zijn lot over.

De natuur is soms gruwelijk.

Op het Landgoed van de Keukenhof staat een mooi kasteel met bijbehorende bloementuin. Ze hebben natuurlijk een naam hoog te houden en de tuin was inderdaad prachtig.

Geschiedenis

Ik zag een stukje staan over de geschiedenis van het kasteel op de route.

Ik: “Zeg, wil je iets weten over de geschiedenis van het kasteel?”

E: “Nee, dank je”

Ik: “Goed, dan moeten we na 40 meter naar rechts, bij een lantaarn”

De route verwarde me soms, want hoever is 40 meter eigenlijk? En wat als er bij meerdere rechterpaden, lantaarns zijn? De GPS verwarde me ook. Ik deed hem pas in de bloementuin aan en wist daarom niet in welke richting we liepen.

Toch lukte het ons uiteindelijk. E. nam de kaart over, zij begreep het duidelijk beter en ik keek af en toe op de gps. Op het landgoed loop je in een soort vlinder waardoor je elke keer weer bij het middelpunt uitkomt.  In het middelpunt van de vlinder zit restaurant de Hofboerderij dus dat is geen straf.

Ideaal voor twijfelaars zoals ik. Zo ging mijn gesprek met mezelf :

“Zullen we nu koffie drinken of nog wachten? Tja, het ziet er een beetje bewolkt uit, misschien gaat het regenen. Beter om nog even door te lopen dan. Maar stel je voor dat we straks geen koffie meer tegen komen….”

Je hebt dus meerdere kansen om te twijfelen en met een beetje geluk schijnt er een zonnetje en zit je heerlijk op het terras.

Bosnimf

Na het kasteel liep de wandeling ook een heel klein stukje door het Lisser Art Museum, heel leuk gedaan. Het laatste stuk werden we toegezongen door een bosnimf. Het duurde een tijdje voor we dat door hadden. We hebben een tijdje gezocht waar dat gezang nu toch vandaan kwam.

Het was inderdaad een hele afwisselende route. We hebben het een paar keer tegen elkaar gezegd. We liepen door weilanden langs een molen, moesten over (wel 8!) hekken klimmen en kwamen door een prachtig bos waar het helemaal stil was.

De zon viel zo mooi door de bladeren heen dat het magisch voelde.

We kwamen over kleine kronkelpaadjes langs een watertje dat helemaal vol stond met waterlelies. We zagen koeien, een ooievaar, kikkers en een opgegeten konijntje. Alleen zijn ene pootje met wat vlees eraan en zijn darmkanaal wat verspreid over de weg lag, was van hem overgebleven. De natuur is vaak gruwelijk.

Het toppunt was een schildpad, in het wild!

Avontuur

Tot slot liepen we door een avontuurlijk paadje (brandnetels, bramenstruiken en geen pad te zien) waarbij ik blij was dat ik mijn wandel-afritsbroek aan had. Het was namelijk warm weer en ik twijfelde ’s ochtends of niet gewoon een korte broek aan zou doen.

Gelukkig koos ik voor het eerste en kon ik alles wat prikt en steekt doorstaan. Na dat paadje was het tijd voor het toetje: een bamboebos! Ik waande me weer terug in het bamboebos in Japan.  

Dat was nog eens een leuke verrassing.

Vandaag was weer een avontuur, een mini-avontuur waardoor we er echt even uit waren. Ik kom op plaatsen waar ik nooit ben geweest en waarvan ik van te voren niet weet wat ik tegenkom. Een soort vakantie. Ik begon een beetje sip, omdat de coronamaatregelen in Duistland waren aangescherpt en mijn tripje naar Düsseldorf daardoor niet doorging.

Zo gaat dat elke keer.

Ik begin met een hoofd vol gedachten aan een wandeling en met elke stap laten die gedachten los. Tot ik alleen nog maar bezig ben met: “Moeten we hier links of rechts? Hoe kom ik over dat hek heen? Kom ik wel over dat hek heen?“

Mijn hoofd gaat uit en mijn hart gaat aan.

Het was zo fijn dat ik me al wandelend afvroeg hoeveel geld je nodig zou hebben om 1 jaar te gaan wandelen. Met je eigen tentje en als je je huis verhuurt? Ik hou van dromen.

Het duurde beetje langer dan gepland, 5 uur maar liefst, voor een wandeling van 14 kilometer.  Dat kwam door alle horeca die we tegenkwamen onderweg. Vlak voor we in de auto stapten, dronken we nog wat op het terras van het Tussenstation.

We vroegen om een plek in de schaduw, zo warm was het.

Echt een vakantiedag.

Natte kont in de Blauwe Kamer

“Oh wat een leuk paadje naar bene…. oooh. Het is een beetje nat. Een beetje veel nat.”
“Hoe komen we hier ooit langs? Kunnen we langs de zijkant lopen?”
“Nee.”

“Maar we kunnen wel onze schoenen uitdoen.”

Een hilarisch tafereel ontvouwt zich, wanneer we beseffen dat we binnen de kortste keren aardig onder water staan. Er drijft van alles langs. Het voelt ongewoon en avontuurlijk. Zomaar hier in Holland.

Een vrouw zwaait vanaf de brug naar ons. Een man stapt van zijn fiets en begint ons te filmen. Komen we nu bij RTL weerbericht? Wordt dit onze doorbraak?

Onvermoeibaar stappen we voort. Elke voet vindt onzeker de volgende stap in de drerrie. Het water rijkt hoger en hoger. De route lijkt ineens oneindig. Nog een stukje, dan zijn we er vast.

Een groot container schip vaart langs. Gestaag lopen we door, er zit niks anders op. Het heeft iets rustgevends, het weidse uitzicht met water. Is dit hoe een eend zich voelt?

Eindelijk een dijk in zicht. We lezen de routebeschrijving. Iets wat we zelden doen. Misschien was het nu wel handig geweest. Er staat een alternatieve route aangegeven bij hoog water.

Alternatieve route

De natte kont bleek dus onnodig achteraf. De slappe lach niet, zo verklaarde Rachel vorige week.

Na de watertocht besluiten we even bij te komen op het droge.

Terwijl mijn broek in de wind wappert aan een hekje, drinken we thee met een koekje. Standaard neemt een van ons koek mee. En dan niet zo’n lullig kaakje, maar een echte.

We voelen ons dapper, maar ook een beetje moe. Het weer zit gelukkig mee en we lopen vol goede moed verder. Nou ja, vol goede moed behelst de stemming niet helemaal.

“Nog één zo’n ondergelopen pad en ik draai rechtsomkeert.”

Na het veerpontje, wat echt wel een extra funfactor meebrengt en gevoel van vakantie in eigen leven geeft, komen nog één keer een ondergelopen pad tegen. Er stond een ANWB echtpaar met dezelfde fietsen bij. Een verplicht praatje is onontkoombaar. Dus Rachel schuift mij naar voren met een por.

“Zeg, daar kun je niet doorheen.”
“Nee, dat lijkt ons niet mogelijk inderdaad.”

We beseffen ons dat het misschien toch echt een beetje een vreemde actie van ons was. Ik verberg mijn natte kont snel onder een vest. Zij zouden het nooit begrijpen. Maar zij zouden misschien ook nooit pijn in hun buik van het lachen hebben.

Buitenland gevoel

Desalniettemin kiezen we deze keer de hogergelegen weg, die paralel loopt aan het waterpad. Minder charmant, al geeft het ons nog steeds een mooi uitzicht op die Blauwe Kamer. We lopen zelfs wat heuvelopwaarts, wat altijd een buitenland gevoel geeft. Het had wel Duitsland kunnen zijn! Of op zijn minst België!

In het laatste stuk beklimmen we de Grebbeberg, langs militair begraafplaats, door prachtig bos en met uitzicht op het rivieroeverreservaat.

Humus en Fatoush

Ondanks de vertraging door het watertrappelen, liepen we route in vier uur en kwamen we precies op tijd aan voor onze reservering bij Al Orzaal. Hier was het tenslotte allemaal om te doen. Humus smaakte nog nooit zo goed. Het roseetje deed het prima in de avondzon. Onze onderbroeken begonnen te drogen.

“Rachel, ik ben gelukkig.”

Wandeling en lunch, de perfecte combi

De Horsten in Wassenaar staat natuurlijk bekend als voormalig woonverblijf van W.A. en onze Max. Landgoed Eikenhorst staat er, maar ook andere landgoederen, zo vertelt de site me. Ik heb er geen een gezien overigens, maar dat terzijde.

De Horsten blijkt ook een wandelgebied. Normaliter word je geacht een kaartje te kopen. Het apparaat bleek deze dag defect, waardoor we gratis naar binnen mochten. Score!

Ik sprak op een fijne zomerdag af met vriendin H. Zij woont in Wassenaar, ik moest in de buurt zijn, dus de keuze van locatie was snel gemaakt.

Vroeger, pre-Corona, ging ik met vriendinnen uit eten. Borrelen. Misschien iets cultureels. Maar meestal borrelen. Tegenwoordig wandel ik dus met mijn vrienden. Maar als het even kan, gecombineerd met eten. En een borrel.

Zoals Harrie Jekkers het zo treffend zegt: de natuur is leuk, maar je moet er wel wat te slobberen bij hebben.

Het stigma van Wassenaar

Goed, Wassenaar dus. Een plek die ik nog altijd associeer met rijke snobs. Mijn vriendin H. valt daar uiteraard niet onder. Ikzelf overigens ook niet, al heb ik jaren geleden een tijd in Wassenaar gewoond.

Juist daarom weet ik dat er overal plebs te vinden zijn, ook in Wassenaar. Het stigma blijft echter hangen. Ik was nieuwsgierig of deze wandeling door de Horsten dit stigma weerspiegelt.

Nu is het altijd gezellig met H. en hebben we een chronisch tekort aan tijd en een overschot aan gespreksonderwerpen. Dit had het gevolg dat ik het eerste uur amper bewust was van waar we liepen.

Ik herinner me een modderpaadje, omdat we benoemden dat we blij waren dat we onze slippers bij de auto hadden verruild voor wandelschoenen. H. merkte zelfs op dat ze mijn barefoot schoenen mooier vond dan ze had verwacht.

Ze zei zelfs niet ‘minder lelijk’ dan gedacht, zoals ik het zelf altijd noem. Ik herinner me verder bomenlanen en harde stenen paden.

Het was rustig. Weinig kinderen en geen honden.

Route-gemak

We kozen voor de rode route van 7 kilometer. We hadden lunch gereserveerd in het theehuis en deze afstand paste perfect in onze tijdlijn. Het fijne van een route volgen is dat je lekker in gesprek kunt blijven.

Af en toe zwaai jij of de ander met een arm in de goede richting, om een botsing te voorkomen, maar over het geheel genomen hoef je niemand te onderbreken. Dat is fijn als je veel te bespreken hebt.

Mocht je nu eens met iemand wandelen waarmee je weinig te bespreken hebt, dan kun je een ouderwetse papieren routekaart overwegen. Gegarandeerd stof tot bespreken.

Halverwege de route kwam het gesprek op Wandelachtig, waarmee ik me ook herinnerde dat ik wat foto’s moest maken. Ik schreef het al eerder, foto’s maken tijdens een gezamenlijke wandeling is soms wat vervelend.

De ander wacht aanvankelijk nog geduldig, maar geduld kan opraken. Nu is H. zelf ook fotograaf, dus ze had alle begrip. Fijne mensen, die fotografen. Ik had er alleen zelf niet zo’n zin in, want het onderbreekt toch een beetje de flow van het samenzijn.

Om een beeld van de omgeving voor je te schetsen maakte ik er terloops toch een paar.

Het theepaviljoen De Horsten

De wandeling was aardig. Afwisseling tussen bos, weides, water en een verlaten huis. Mooi genoeg en natuurlijk fantastisch om te beseffen dat dit midden in de Randstad bestaat.

Het voelde alleen wat teveel aangelegd, wat netjes.

Ik houd zelf wel van wat ruwer landschap. Toscane versus Umbrië zeg maar. De voornaamste reden van deze wandeling is het theehuis als eindstation. Sorry, in Wassenaar heet dit natuurlijk een theepaviljoen.

Rond enen kwamen we hier aan en ik geef toe, het ligt er prachtig bij. Een terras met uitzicht op een veld waar een grote toom eenden rondscharrelden. (Een toom is een groep eenden, ik heb het even opgezocht.)

De vogeltjes floten, het zonnetje scheen lichtjes door de sluierbewolking. We zaten er heerlijk. Zo’n moment waarop je gewoon even hardop moet zeggen: het leven is goed.

Het theepaviljoen is traditioneel van aard. Met traditioneel bedoel ik tuttige bediening en tevens klandizie gecombineerd met een ongeïnspireerde kaart.

We werden getriggerd door de high tea, alleen mocht dit pas na 15uur. Het werd het 12-uurtje, bestaande uit een soepje, brood, salade en vis, dan wel humus en geitenkaas voor de vegetarische versie.

Een glaasje Chardonnay was wel op zijn plek hier vonden wij.

De buurvrouw slaakte een gilletje bij het zien van een bosmuis. Een meneer volgde braaf de ingewikkelde en strenge doch Corona-vriendelijke aanwijzingen naar het toilet. De eenden zochten nog even enthousiast door naar lekkernijen in het gras.

En wij, wij kletsten vrolijk door. De tijd vloog. Koffie en taart toe. Een glimlach. Het Wassenaarse leven is zo slecht nog niet.

Wandelen in de Algarve, Portugal

In het kleine dorpje Bordeira, gelegen in een vallei in westelijk Algarve, zocht ik naar een verrassend moeilijk te vinden parkeerplekje voor mijn huurauto. Ik keek nieuwsgierig en lichtelijk bezorgd om me heen.

Kon ik wel de wandelroute vinden die volgens een website mij een afwisselende tocht langs verborgen meren beloofde?

Mijn vertrouwen in de organisatie van wandelroutes vanaf kleine Portugese dorpjes bleek ongegrond laag. Vrijwel direct zag ik richtingaanwijzers, naar de lokale kerk, uitzichtpunt en ‘walking trails’.

Wow, een richtingaanwijzer naar de richtingaanwijzer. Dat is nieuw voor me. Chapeau Portugal. Later las ik online terug dat de Algarve het uitgebreide wandelnetwerk Rota Vicentina heeft, opgericht door lokale horeca ondernemers.

Dit komt de klantvriendelijkheid ten goede, want alleen al zo’n bordje wat je vertelt waar je de start van je wandeling kunt vinden geeft de toerist al een behaaglijk welkom gevoel.

Pastel de nata en brood gewikkeld in servet

Niet geheel ontoevallig bevond zich tegenover de richtingaanwijzer een lokaal cafeetje. Ik werd vriendelijk onthaald en zonder probleem in het Engels geholpen aan een sandwich to go, een flesje water en uiteraard een pastel de nata.

Hier at ik er tijdens de vakantie elke dag minstens één van.

Gewoon omdat het kan.

Terwijl ik nog even de kans zag om te plassen, wikkelde de jonge barvrouw brood en pastel in een servetje, klaar om in de tas te doen voor onderweg. Ik rekende €3,20 af.

Nog zo’n reden om van Portugal te houden. Hoed op, zonnebril op, nog even de armen en schouders insmeren en weg was ik. Tchau!

Wandelen in het buitenland is schuren tegen de randen

Best dapper vond ik mezelf. Een wandeling in het buitenland. Alleen nog wel.

Ondanks dat een wandeling in de natuur in Portugal misschien niet verschilt van een wandeling in de natuur in Nederland (op het landschap na), vond ik het toch een beetje spannend.

Het is het onbekende en nog niet helemaal thuis voelen. En het was warm. Plus al bijna twaalf uur. Wie gaat nou op het heetst van de dag in de binnenlanden van Portugal in juli wandelen? Maar goed, ik schuur graag lichtjes tegen de randen van mijn comfort zone, dus ik ging.

Ik snap dat ik eerder had moeten vertrekken, maar ik sliep nog zo lekker. En het is vakantie tenslotte. Wie staat er nou vroeg op tijdens vakantie? Aan de andere kant, wie gaat er nou wandelen tijdens vakantie?

Dit was serieus de eerste keer in mijn leven dat ik wandelschoenen (barefoots uiteraard) in mijn koffer stopte. Een vreemde eend in de bijt tussen bikini’s, zwierige zomerjurken en slippers.

Lopen in de hitte

Het was dus vooral die hitte die me zorgen baarde. Gepaard gaande met de gedachte dat ik misschien een beetje dom was geweest om op dit tijdstip over de droge heuvels zou trekken. Dom en warm, geen lekkere combinatie.

Ik troostte me met de gedachte dat ik verborgen meren zou tegenkomen en er gewoon in kon duiken voor verkoeling. Al had ik geen zwemkleren mee. Nogmaals dom.

Ik had al gelezen dat er een kort en een langer rondje was, van respectievelijk 8 en 14 km. Liefst wilde ik de langere route lopen. Nog geen jaar geleden had ik 14km niet eens overwogen. Nu weet ik beter.

De walkers high komt pas na een kilometer of tien. Dus 8km schiet gewoonweg tekort. Toch twijfelde ik. Wat als ik zou omkomen door een zonnesteek en ik over drie dagen gevonden zou worden slechts 10 meter van het meer verwijderd?

Uitgeblust, uitgemergeld en uitgedroogd. “Wat een naïef kind”, zouden de locals hoofdschuddend zeggen, terwijl ze mijn lichaam bedekten met een kleed, een paar vliegen wegslaand. “Wie gaat er nou in de zomer op klaarlichte dag het land in? Tut tut tut.”

Het dilemma

Mijn dilemma hoefde pas opgelost na 4km, waar de wegen zich scheidden en ik moest kiezen voor kort of lang. Dit gaf me de kans om even te voelen hoe warm het was.

Het gaf me ook de kans om besluiteloos te blijven en het hele eerste uur van mijn wandeling mezelf op te zadelen met dit vraagstuk. De bomen wierpen slechts gedeeltelijk schaduw op het pad. Ik dacht terug aan mijn vier dagen wandelen in de stromende regen.

Daar besloot ik me niets aan te trekken van de regen en genoot ik eigenlijk volop. Ik bedacht me, terwijl ik puffend met een rode kop de heuvel op sjokte, dat ik eenzelfde besluit kon nemen nu. Bij de splitsing ging ik rechtsaf, de grote ronde.

Ik kreeg geen spijt. Nou ja, eventjes wel.

Toen ik een uur lang over een open vlakte liep en mijn brein langzaam begon te stoven. Waarna uit het niets een jeep langsreed (wat die daar deed was me een raadsel) en vier mannen luidruchtig naar me zwaaide.

Ineens besefte ik dat ik alleen was. In het binnenland van Portugal. Zonder bereik, niet eens één streepje 3g. Ik hoorde geritsel links van me en sprong een halve meter de lucht in ervan overtuigd dat het een slang was.

Behalve dood door uitdroging, zag ik me zelf ook nog verkracht en stervend aan een giftige slangenbeet. Hé, het kan hè.

Ommekeer en het grote genieten

Toen gebeurde er iets wonderlijks. Namelijk niets.

Het was ik en de natuur. Mijn benen liepen gestaag door. Het ritme stelde me gerust. En ik genoot! Wat was het fantastisch. Ik liep langs kurkeiken, waarvan ik in Lagos talloze tasjes en andere accessoires had gezien.

Ik rook de eucalyptus bomen al voordat ik ze zag. Het leek wel of elke paar kilometer het landschap veranderde en tegelijkertijd hetzelfde bleef.

Bovenop de berg kreeg ik een 360 graden uitzicht over de vallei. In de verte zag ik het heldere blauw van de Atlantische oceaan. Een briesje trok op. Ik stond stil, deed mijn ogen dicht en haalde diep adem.

Een glimlach trok om mijn mond. Dit is het. Dit is het wandelgevoel. Zo voelt de ervaring van een plek ontmoeten.

Tijdens de afdaling vond ik een plekje onder een boom. De kaas op de sandwich was half gesmolten en de pastel de nata lelijk geplet. Het hinderde niet. Context verandert de beleving van eten.

Koeiebellen en ijs

Een tijdje later hoorde ik een onverwachte melodie van bellen. Het bleken koeien, die bij elke stap harmonieus hun bel lieten klinken. De kudde werd aangedreven door drie border collies en een heuse herder. Ik zwaaide. Hij zwaaide terug.

Mijn glimlach werd groter. Ik denk zelfs dat een beetje water zich ophoopte in mijn ooghoeken. Dat kan ook de stoffige wind zijn geweest. We laten het in het midden.

De hitte bleek draagbaar. Het eerste meer was niet toegankelijk en het tweede meer was inderdaad verborgen. Of uitgedroogd. Hoe dan ook, ik redde het. Met gemak en met plezier.

In hetzelfde barretje trakteerde ik mezelf bij terugkomst op een ijsje. Ik pufte uit op het terras, wat ik deelde met drie locals en voelde me onoverwinnelijk. Zij zagen me niet eens, maar dat was van geen enkel belang. Wat ik voelde, was voor mij. Wat een top middag.

Wandelen in de Algarve: Via Algarviana

Een paar dagen later, op de ochtend van vertrek, sprak ik met de hotel manager. Of ik nog eens terug kwam naar Portugal. Ja, zei ik, maar dan voor een lange wandeltocht. Dan moet je de via Algarviana doen, antwoordde hij.

Die gaat dwars door de binnenlanden van de Algarve. Je slaapt in boerderijen en eet in kleine dorpjes. 300 kilometer, 14 dagen. Hij was er mogelijk nog enthousiaster over dan ik. Ik appte Rachel vanaf het vliegveld. Dit moeten we doen. Ja, zei ze. Dat moet inderdaad.

Vanuit het vliegtuig maakte ik snel een foto. Daar zouden we gaan lopen. In een enorme lange kronkelweg het land doorkruisen, van oost naar west. Met elke stap ons meer en meer thuis gaan voelen. Ons hart verliezen en zoveel rijker thuiskomen. Ik. Kan. Niet. Wachten.