Zaterdagochtend. Ik loop op een klompenpad tussen de weilanden in Horssen (Gelderland). Mijn zus loopt achter me.

We zeggen niets tegen elkaar.

Het is makkelijker om achter elkaar te lopen als je niet van plan bent te praten. Een zwanenpaar vliegt over ons heen. Ik zie ze niet alleen, ik hoor ze ook.

Zij praten wel met elkaar.

Hun vleugels maken geluid. Als ik ze niet zou zien, zou ik denken dat er een ufo boven mijn hoofd cirkelt en zich klaarmaakt om te landen.

We lopen een bos in waar de bomen al hun blaadjes hebben laten vallen. Het geeft een spookachtige sfeer. Alsof alles wat leeft gestorven is en er alleen nog botten over zijn. Naakt staan ze nu. Nog altijd trots laten ze hun takken zien.

Het klompenpad leidt verder over onverharde paadjes langs een lange dijk. We vouwen ons onder het prikkeldraad heen en stappen een weiland in. Het heeft geregend waardoor het weiland is veranderd in een zompige modderpoel.

Zonder praten is het lastig elkaar te waarschuwen.

Ik probeer een koeienvlaai te ontwijken waardoor ik in een blubberig stuk stap en zie mijn voet verdwijnen. Ik hoop dat mijn voet op tijd zal stoppen met zinken. De ander volgt en bijna verlies ik mijn evenwicht. Ik schiet in de lach. Dit lijkt op wadlopen.

Praten doen mijn zus en ik niet, maar lachen doen we uit volle borst. Mijn broek die droog is gebleven tijdens het modderbad wordt van binnenuit nat. Ouderdom komt met gebreken.

Als we terug zijn bij het kerkje slaat de bel voor de lunch. Zwijgend schuiven we uit onze met modder besmeurde schoenen, aan tafel. De andere 6 deelnemers zitten er al.

Stilteweekend

Gisteren stapte ik samen met mijn zus een prachtig kerkje in Horssen binnen voor een stilteweekend. Anne-Marie zwaait hier de scepter en laat ons, na een korte uitleg, achter in stilte.

Het programma bestaat uit meditatie, yoga en een stiltewandeling. Tussendoor heb je massa’s tijd voor jezelf. Iedereen is het hele weekend stil en doet zachtjes. Telefoon, boek en muziek laat je thuis.

Een heel weekend alleen maar voor jezelf zorgen en geen contact maken met de anderen. Werner, de kok, laat 3 keer per dag de bel rinkelen voor het eten. Je hoeft niet te wachten voor je begint te eten en als je klaar bent sta je gewoon op van tafel. Zalig!

Geen sociaal gedoe. Geen moeite doen om aardig gevonden te worden of de juiste gespreksonderwerpen aan te snijden. Geen blozende wangen als je aan de beurt bent om iets te zeggen.

Geen irritatie en ergernis.

Gewoon met mensen zijn die je niet kent en ook niet zult leren kennen.

Wat een opluchting voor ongemakkelijke types zoals ik.

Alleen maar op jezelf letten. Dat zouden meer mensen moeten doen, schiet het door mijn hoofd. Even denk ik Helga te horen.

Hannie

Een hoekige vrouw van begin zestig zit naast me aan de eettafel. Ik denk dat ze Hannie heet. Omdat we niet zijn voorgesteld is dit slechts een gok.

Ze staat met de opscheplepel in haar handen, op het punt om het bord van haar overbuurvrouw vol te laden met eten.

Overbuurvrouw wil graag zelf opscheppen, maakt ze duidelijk zonder woorden en dus wendt Hannie zich naar mij.

Ik ben bezig mijn stokbroodje te besmeren met kruidenboter en wil nog geen eten, dus weiger beleefd, in stilte.

Ergernis schiet tot over mijn wenkbrauwen.

Hannie heeft niet geluisterd naar de uitleg van Anne-Marie. Heel irritant.

Na het eten schuift ze haar stoel hard over de vloer als ze de eetkamer verlaat. Iedereen schiet een stukje omhoog. Mijn nekharen incluis.

Hannie blijkt luid te zijn zelfs als ze stil is.

Ze zucht en puft, elke keer als ik naast haar zit. Ik denk dat ik haar kunstgebit hoor verschuiven in haar mond. Of ze die heeft weet ik natuurlijk niet, maar als ze er een heeft dan zou het zo klinken.

Ik probeer om alleen op mezelf te letten, al lukt dat dus niet zo goed.

Hannie stampt door de kerk en laat de deur hard in het slot vallen.

Later blijkt dat ze in de kamer naast me slaapt. Ik hoor berichtjes op haar telefoon binnenkomen. Ik denk zelfs dat ik haar hoor praten. Op dag 2 begint ze te hoesten en te rochelen.

Mediteren

Mediteren doe ik al een tijdje, een paar jaar. Ik ben ervan opgeknapt. Ik ben niet meer zo akelig tegen mijn dochter als ik weer eens op haar moet wachten of als haar kamer eruit ziet als een oorlogsgebied.

Mediteren geeft me een soort pauzeknop waarop ik kan drukken als mijn inwendige thermometer op tilt slaat. Dan kan ik de situatie aanschouwen zonder er meteen op te reageren.

De draak die dan in mijn borst zit hoeft niet meteen zijn vuur te spuwen, maar kan wachten. Soms verandert de draak daardoor in een zeepaardje, het vuur in luchtbellen. Mijn dochter vindt het zeepaardje veel leuker, onze relatie is erop vooruit gegaan.

Door meditatie zijn er soms momenten dat er geen gedachten zijn. Parels van gelukzaligheid zijn dat.

Alsof het stof neerdaalt en ik dan pas echt kan zien. Met mijn ogen dicht dus.

Inzichten vallen dan als kwartjes. Sindsdien kan ik me beter inleven in anderen en ben ik oordeellozer. Gewoon een leuker mens.

Stilte

De volgende dag zit ik weer aan de eettafel. Ik heb dorst, maar zit ver weg van het water. Hoe krijg ik het water naar me toe zonder contact te maken met mijn stilte collega’s?

Ik bedenk me dat ik het water vandaag maar oversla. Drinken kan straks ook.

Halverwege de maaltijd schuift een leeftijdsgenoot in gekleurde yogalegging me het water ongevraagd toe. De zon breekt door op haar gezicht. Ze lacht me toe. Ik begin te glimmen en voel me ontzettend gezien!

Er valt een kwartje.

Ze doet precies hetzelfde als Hannie. Ze breekt de zorg-voor-jezelf regels en de maak-geen-contact-met-anderen-regels.

Hannie is niet het probleem. Ik ben het probleem!

Compassieloos en oordeelvol. Ik schaam me.

Diep.

Hannie heeft het vast niet makkelijk. Daarom puft en zucht ze zo. Ze is een beetje onhandig, maar ze zorgt graag voor anderen. Ze gaat pas eten als iedereen zit. Dat zit in haar DNA.

Opgelucht haal ik adem. Het is duidelijk dat ik nog wat meer moet oefenen. Er zit niets anders op, ik moet hier gauw terugkomen. Niet voor mezelf, maar voor de samenleving. Dat is mijn offer.

Inwendig juich ik. De stilte is verslavend.